Tkanka mięśniowa ma zdolność odpowiadania skurczem na wszyst­kie podniety, czyli bodźce. Istotą skurczu jest zmiana kształtu ko­mórki, objawiająca się jej znacz­nym skróceniem.

Tkanka mięśniowa występuje w trzech postaciach, jako tkanka mięśniowa gładka, tkanka mięśnio­wa poprzecznie prążkowana szkie­letowa i tkanka mięśniowa po­przecznie prążkowana serca.

Tkanka mięśniowa gładka wy­stępuje głównie w narządach wew­nętrznych. Zbudowana jest z wrze­cionowatych włókien różnej dłu­gości, od kilku do paruset mikro­metrów. Włókna mięśniowe gładkie występują pojedynczo lub tworzą skupienie W postaci błon mięśniowych. Czynność tkanki mięśniowej gładkiej nie zależy od naszej woli.

Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa zbu­dowana jest z długich wielojądrzastych włókien mięśniowych, leżą­cych jedno przy drugim i nie tworzących między sobą połączeń. Jądra znajdują się na obwodzie komórki. W cytoplazmie włókien mięśnio­wych znajdują się bardzo liczne włókienka kurczliwe – miofibryle. We włókienkach tych, oglądanych przez mikroskop, można wyróż­nić naprzemiennie ułożone jasne i ciemne prążki przebiegające po­przecznie (stąd nazwa — mięśnie poprzecznie prążkowane). Odpowiednie prążki leżą równolegle w sąsiednich włóknach mięśniowych. Odcinki jasne załamują światło pojedynczo, odcinki ciemne — podwójnie.